Đến thời điểm viết bài này thì cũng đã gần 1 năm kể từ lúc bong bóng Bitcoin sụp đổ. Tuy nhiên những người có điều kiện vẫn tiếp tục đào, các loại tiền ảo mới vẫn được phát hành nhưng lặng lẽ hơn năm ngoái. Mặc dù vẫn có người tin tưởng nhưng ở góc độ tài chính thì tiền ảo không thể trở thành tiền.
Lý do quan trọng nhất đó là tiền ảo không có “Ngân hàng trung ương”, do đó thiếu các yếu tố đảm bảo về tài chính. Cho nên tới giờ này Bitcoin chỉ có 1 vài tác dụng nho nhỏ như rửa tiền, hoạt động phi pháp,…
Vai trò của ngân hàng trung ương
Trong bất kỳ lĩnh vực nào hễ có đông người thì sẽ xuất hiện kẻ xấu, tiền tệ sẽ có kẻ lũng đoạn, đầu cơ,… Do đó ngân hàng trung ương ra đời để điều tiết tiền tệ bằng quyền lực nhà nước của mình. Dựa vào chính phủ ngân hàng trung ương có thể sử dụng công cụ thực thi pháp luật để ngăn chặn kẻ xấu, nhưng với tiền ảo thì không ai ngăn chặn được.
Bản chất của tiền là “tín dụng”: người dân tin nó có giá trị thì nó sẽ có giá trị, còn không tin/không dùng thì sẽ lạm phát. Từ các yếu tố của nền kinh tế mà ngân hàng trung ương sẽ in thêm tiền hoặc giảm lãi suất,… để điều tiết thị trường. Còn bitcoin ai muốn đào thì đào, ai cũng có thể giàu trong khi không tạo ra giá trị.
Bitcoin chưa đủ yếu tố để trở thành tiền
Tiền là vật ngang giá chung để trao đổi hàng hóa được thuận tiện, nghĩa là số tiền lưu thông phải bằng số hàng hóa. Nhưng công việc đào bitcoin là “in tiền” chứ không phải “sản xuất hàng hóa”. Nên cuối cùng bản thân bitcoin không tạo thêm giá trị thặng dư cho xã hội.
Việc không được ngân hàng trung ương công nhận thì cho dù bạn có bitcoin thì cũng phải giao dịch ngầm. Những giao dịch bằng bitcoin có thể xem là “ngoại tệ” và bị cấm ở VN, mang lại rủi ro pháp lý cho ai sử dụng nó.
Đồng tiền mạnh có 1 yếu tố là “ổn định” ví dụ như $ Mỹ: nó rất ít lạm phát để người dân an tâm giao dịch. Bitcoin thì cứ trồi sụt liên tục tạo nên tâm lý bất ổn, không tin tưởng cho người sử dụng nó.
Bitcoin khó ứng dụng
Ngoài các vấn đề bên trên thì vấn đề sử dụng cũng cản trở người dùng. Sự phức tạp trong cách giao dịch làm bitcoin chỉ có thể tiếp xúc được rất ít người dùng. Thương mại điện tử ở VN đã rất đơn giản, tiện lợi, nhiều khuyến mãi nhưng vẫn chưa đến được nhiều người thì bitcoin làm sao tiếp cận ai.
Để giao dịch thuận lợi tiền phải rút/gửi dễ dàng, các ví điện tử ở VN làm rất tốt điều đó nhưng chỉ mới tiếp cận được những người yêu công nghệ. Bitcoin thì bít cửa, các đồng tiền khác cũng vậy.
Cuối cùng, Bitcoin cũng chỉ là kẻ khai sáng công nghệ Blockchain, còn ứng dụng làm tiền tệ là bất khả thi. Và cũng từ yếu tố “tạo giá trị” cũng có thể dự đoán các công nghệ có thể thành công hay không.